Od Cleanker do Herccules: nasz wkład w wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla
W 2022 r. firma Buzzi Unicem przedstawiła plan działania „Nasza podróż do zerowych emisji netto”, w którym nakreślono środki niezbędne do osiągnięcia ambitnych celów w zakresie redukcji emisji dwutlenku węgla do 2030 roku, co doprowadzi do pełnej dekarbonizacji do 2050 roku. Technologie wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (Carbon Capture Utilization and Storage – CCUS) stanowią kluczową dźwignię umożliwiającą realizację celów w zakresie redukcji emisji. Na tym etapie Buzzi Unicem aktywnie uczestniczy w testowaniu kilku technologii CCUS na skalę pilotażową.
Niedawno zaprezentowano pierwsze wyniki projektu CLEANKER (CLEAN clinKER – produkcja czystego klinkieru metodą obiegu wapnia), rozpoczętego w 2017 roku i finansowanego w ramach europejskiego programu ramowego Horyzont 2020. Projekt obejmował opracowanie pierwszego włoskiego prototypu wychwytywania i składowania dwutlenku węgla w kontekście operacyjnego procesu biznesowego w zakładzie Buzzi Unicem w Vernasca (Piacenza).
Cement produkowany jest z tzw. „klinkieru”, materiału otrzymywanego w wyniku wypalania w wysokiej temperaturze mieszaniny surowców składającej się głównie z wapieni (węglanu wapnia), który po podgrzaniu do wysokich temperatur w naturalny sposób rozkłada się na tlenek wapnia i dwutlenek węgla w procesie dekarbonizacji. Dzięki technologii obiegu wapnia możliwa jest produkcja cementu z wychwytywaniem ponad 90 procent wytwarzanego dwutlenku węgla. W ramach projektu CLEANKER oszacowano zmiany i inwestycje potrzebne w istniejących cementowniach oraz koszty ich eksploatacji, potwierdzając opłacalność ekonomiczną technologii zdolnej do wychwytywania dwutlenku węgla.
Po zakończeniu projektu Cleanker koncern Buzzi Unicem przyłączył się z równym entuzjazmem do rozwijającej się inicjatywy o nazwie HERCCULES (Heroes in Southern Europe To decarbonize industry with CCUS).
Wraz z Buzzi Unicem w koordynowany przez LEAP (Laboratorium Energii i Środowiska Piacenza) oraz Politechnikę w Mediolanie projekt badawczy zaangażowało się 22 innych partnerów międzynarodowych, którzy przez pięć lat będą pracować nad udowodnieniem wykonalności całego procesu wychwytywania, utylizacji i składowania dwutlenku węgla (Carbon Capture, Utilization and Storage – CCUS) w regionach Europy Południowej. W rzeczywistości 70 projektów CCUS na różnych etapach rozwoju koncentruje się prawie wyłącznie w krajach północnych.
Testy, które ponownie obejmą zakład w Vernasca, opierają się na zaawansowanych technologiach spalania tlenowego i wychwytywania po spalaniu w połączeniu z procesami kriogenicznego oczyszczania, umożliwiającymi oddzielanie dwutlenku węgla z wydajnością i czystością bliską 100%. Część czystego strumienia dwutlenku węgla zostanie wykorzystana do mineralizacji w celu produkcji nowych materiałów cementowych.
Działania obejmą także transport dwutlenku węgla do składowiska geologicznego w Rawennie, co zakończy demonstrację w całym łańcuchu dostaw. Celem projektu HERCCULES jest wychwytywanie biogennego dwutlenku węgla i jego ponowne wykorzystanie i/lub składowanie w celu pokazania możliwości osiągnięcia ujemnych emisji, a tym samym przekształcenia klastrów przemysłowych z emitentów w pochłaniaczy.